نجمه سیددخت
درمـیان اشکال مختلف مشارکت سیاسی، سادهترین شکل مشارکت سیاسی رأی دادن مردم در انتخابات به احزاب، افراد و گـروههاست؛ در واقـع انتخابات فرایندی در نظامهای دموکراتیک است کـه در آن قـدرت برای مـدت مـعینی تـوسط مردم به نمایندگان آنـها سپرده و به امانت داده میشود. پس باید گفت که چرخش قدرت از پیش شرطهای اینگونه نظامها مـحسوب مـیشود.
بر همین مبنا، انتخابات از مهمترین ابزارهای کاربردی در پیشبرد مسالمتآمیز اهداف و از شاخصهای نظامهای مردمسالار است. چرخش نخبگان و تعیین محدوده زمانی خاص برای تصدی مقامات در سیستمهای سیاسی مردمسالار، از طریق فرآیند انتخابات تحقق مـییابد. انتخابات مهمترین ابزار و شاید بتوان گفت تنها روش گزینش اشخاص برای احراز مقامات سیاسی است که در کشورهای دموکراتیک هم در سطح ملی و هم سطح محلی و منطقهای انجام میشود. هدف انتخابات در چنین سیستم سـیاسی، مـشارکت دادن مردم در انتخاب مسئولان و تعیین سرنوشت خود است.
می توان گفت شرکت در انتخابات عام ترين، آسان ترين و کم هزينه ترين نوع مشارکت سياسي است و يکي از معيارهاي مناسب براي کشف ميزان مشارکت سياسي مردم ميباشد و تا حدودي انگيزه ها و عوامل تشديدکننده مـشارکت را در عـرصه فعاليت هاي سياسي نشان ميدهد.
ازآنجا که مجلس و تصمیمات مجلسشورای اسلامی در امورکشور نقش بسزایی دارند و بـاتوجه بـه این اصل کلی که مسوولیتها باید در دست صالحترینافراد باشد؛از اینرو، بحث انتخابات و گزینش فرد اصلح در اداره و مدیریت کشور حائز اهمیت فراوان قـرار مـیگیرد.
مرحوم علامه امینی در کتاب «الغـدیر» میفرماید:ابن عباس از رسول خدا(ص)چنین نقل میکند: هرکس از مسلمانان کارگزاریرا بـر سـرکار بیاوردو به او مسوولیتبدهد؛ در حالی که میداند در بین مسلمانانفردی وجود دارد که او برای این کار سزاوارتر است و بـه کـتاب وسـنت پیامبر(ص)آشناتر است، آن کس به خدا و رسول خدا(ص)و جمیعمسلمانان خیانت کرده اسـت.
بـنابرایـن بر افراد جامعه اسلامی لازم است تا ویژگیهای اشخاصرا برسی نمایند و از بین آنان بـهترین و شـایستهترین فـرد را برایتصدی امور وکارگزاری نظام اسلامی انتخاب کنند.
بر اساس این قاعده، حضرت امام خمینی(ره)معنا و معیار انـتخاب اصـلح را چنین بیانمیفرمایند: انتخاب اصلح بـرای مـسلمانان یـعنی انتخاب فردی که تعهد به اسلاموحیثیت آن داشته باشد و همه چیز را بفهمد و چون در مجلس، اسـلامتنها کـافی نیست؛ بلکه باید مسلمانی باشد که احتیاجات مملکت رابشناسد و سیاست را بفهمد و مـطلع بـه مـصالح و مفاسد کشور باشد و این یک محکی استبرایخودتان که تشخیص بدهید انتخاب برای اسلام اسـتیا بـرای صلاحخودتان.
و در جایی دیگر حضرت امام(ره)ملاک و معیار انـتخاب اصـلح رابرای مردم چنین بیان میکنند: اشخاصی را انـتخاب کـنیم کـه ازهرجهت صالح باشند. مسلمان بودن تنها فـایدهای نـدارد، باید جمهوریاسلامی را قبول داشته باشد و از مسائل روز اطلاع داشته باشد. کسانی را که انتخابمیکنید بـاید مـسائل را تشخیص دهـند، نـه از افـرادی باشند که اگرقدرت دیگری تشر زد، بـترسند، بـاید بایستند و مقابله کنند.
نـامزدهای انتخاباتی مـجلس شـورای اسـلامی علاوه بر دارا بودنشرایط عـمومی که در قانون اساسی ذکر شده، باید شرایطی دیگریداشته باشند تا بهتر بتوانند به مردم خـدمت کـنند و در مصوباتمجلس، باید قدرت وتوان اظهار نظر و نـقد وبـررسی لازم را داشـته بـاشند ودر مشکلات کلیدی جـامعه بـتوانند تصمیمات لازم را بگیرند و همیشهمصالح نظام را مقدم بر هرچیزی بدارند.
بر اساس این قاعده، حضرت امام(ره)شرایط کاندیدای انتخاباتی(نمایندگان)را این طـوربیان مـیفرمایند: مـردم شجاع ایران با دقت تمام، به نـمایندگانیرای دهـند کـه مـتعبد بـه اسـلام و وفادار به مردم باشند و در خدمتبه آنان احساس مسوولیت کنند و طعم تلخ فقر را چشیده باشند و درقول وعمل مدافع اسلام پابرهنگان زمین، اسلام مستضعفین، اسلام رنجدیدگان تاریخ، اسلام عـارفان مبارزهجو، اسلام پاک طینتان عارف و در یک کلمه، مدافع اسلام ناب محمدی(ص)باشندو افرادی را کهطرفدار اسلام سرمایهداری، اسلام مستکبرین، اسلام مرفهین بیدرد،اسلام منافقین، اسلام راحتطلبان، اسلام فرصت طلبان و در یک کلمه،اسـلام امـریکایی هستند، طرد نموده و به مردم معرفی نمایند.
ملت هوشیار و همیشه در صحنه ایران اسلامی با در نظرگرفتن مـلاکو مـعیارهای لازم به خاطر خدا و مصالح نظام اسـلامی کشورمان با دقتکامل سـوابق و ویـژگیهای نامزدهای انتخاباتی را بررسی نموده و بـهدور از گـرایشهای جناحی و گروهگرایی، شایستهترین و صالحترینافراد را برای نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب نمایند و بـدانند کـه با حضور گسترده در انتخابات و انـتخاب اصـلح، ضـربهبزرگی بر دشمنان اسـلام و انـقلاب خواهند زد.