نویسنده: قاسم غفوری
نظام بینالملل صحنه تحولاتی است که شاید بتوان آن را پیش زمینههای نظم نوین جهانی دانست که سرنوشت آن میتواند چگونگی ساختار بندی قدرت در صحنه بینالملل را آشکار سازد. در کنار مباحثی همچون جنگ اوکراین، تنش آفرینی غرب علیه چین و استمرار رویکردهای بحرانساز فرامنطقهای در تحولات غرب اسیا، نکته قابل توجه رفتارهایی است که طی روزهای اخیر از سوی سران غرب صورت میگیرد.
رابرت مالی نماینده آمریکا در مذاکرات لغو تحریمها، بلینکن وزیر خارجه و آستین وزیر دفاع امریکا در کنار برخی مقامات اروپایی بویژه مقامات آلمانی و انگلیسی در حالی مدعی تهدیدات هستهای ایران برای جهان هستند که همین کشورها طی روزهای اخیر اقدامات قابل توجهی در حوزه هستهای صورت دادهاند. بحران انرژی و سرمای زودرس و پایدار در کشورهای اروپایی در کنار نقش سوداگرانه آمریکا که قول حمایت از اروپا را در قبال عدم خرید نفت و گاز روسیه داده بود، کشورهای اروپایی را مجبور به انجام اقدامی پُر خطر یعنی استفاده از نیروگاههای هستهای فرسوده کرده است.امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه که کشورش دارای بیشترین راکتورهای هستهای در اروپاست عنوان کرده؛ شرکتهای تولیدکننده برق مثل EDF، راکتورهای هستهای را برای جلوگیری از قطع برق در فصل زمستان مجدداً راهاندازی کنند!وضعیت نیروگاههای هستهای فرانسه که حدود ۵۶ مورد هستند تعریف چندانی ندارد و با بحرانی به نام فرسودگی و پایان عمر مواجه هستند.در چنین شرایطی و در اقدامی تأمل برانگیز اپراتور تحت حمایت دولت در حوزه انرژی هستهای یا EDF که صنعت انرژی هستهای فرانسه را اداره میکند، گفته است که در حال کار بر روی برنامهای برای راهاندازی مجدد همه راکتورها به جز ۱۰ مورد تا ماه ژانویه است!انگلیس نیز عنوان میکند که فعالیت راکتورهای هستهای ادامه خواهد یافت تا گامی برای کاهش بحران انرژی در اروپا در فصل زمستان باشد.در ادامه همین روند یعنی استفاده از راکتورهایی با ابهام در عمر مفید، بلژیک نیز رویکردی مشابه در پیش گرفته است. دولت بلژیک تعطیلی رآکتورهای هستهای خود را برای مدت ۱۰ سال به تعویق انداخت! آلمانها نیز از تعویض تعطیلی راکتورهای هستهای خود گفتهاند. این اقدام در حالی صورت میگیرد که استفاده از این راکتورهای فرسودی تهدیدی بزرگ برای امنیت هستهای و محیط زیست است و حتی می تواند به چرنوبیلی جدید مبدل شود.
در همین حال به رغم اعتراضهای شدید جهانی به قرارداد انگلیس و آمریکا جهت ساخت زیر دریایی هستهای برای استرالیا، آستین وزیر دفاع آمریکا عنوان می کند که در تلاش هستیم تا به متحد خود کانادا کمک کنیم تا در اسرع وقت به یک زیردریایی هستهای دست یابد. در همین حال گرومن اولین ناوگان جدید از بمب افکن های هسته ای، رادارگریز و دوربرد برای نیروی هوایی ایالات متحده را معرفی کرد. نام این بمب افکن، ریدر یا مهاجم بی ۲۱ نام دارد.
این اقدامات در حالی تهدید هستهای جهان است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی که هر روز ادعایی جدید علیه ایران مطرح میکند در برابر این تهدیدات هستهای سکوت کرده است. در همین حالی غرب ایران را متهم به تحرکات نظامی مخرب میسازد که آستین که کشورش در طول حیات ۲۵۰ سالهاش فقط ۱۶ سال در جنگ نبوده، رسما عنوان میکند آمریکا در حال نوسازی نیروهای مسلح خود برای جهانی در حال تغییر و در حال سرمایهگذاری برای ساخت ۹ ناوشکن است در حالی که همزمان در تلاش است تا نیروهای آمریکایی را با سرعت بیشتری در جهان مستقر سازد. آلمان نیز که بانی دو جنگ جهانی بوده از بودجه ۱۰۰ میلیارد یورویی نظامی سخن گفته و انگلیس و فرانسه نیز از نوسازی ناوگان نظامی خود میگویند.
نکته قابل توجه آنکه کشورهای غربی در حالی با ادعای حمایت از آزادی بیان نسخه آشوب و اغتشاش در ایران را تجویز میکنند که در استانه آغاز اعتصاب و اعتراضات در انگلیس، سوناک نخست وزیر از افزایش اختیارات پلیس برای سرکوب اعتراضات میگوید و سایر دولتمردان انگلیس نیز معترضان را مزدور روسیه معرفی کرده و تاکید میکنند همانظور که با روسیه میجنگند این افراد را نیز سرکوب می کنند. در آمریکا نیز بایدن و کنگره مصوبات جدیدی برای سرکوب اعتصاب بخش راه آهن صورت دادهاند.
مجموع این تحولات که نمودی کوچک از دوگانگی رفتاری غرب در صحنه جهانی است بیانگر آن است که غرب، لیست خوبها و بدها را بر اساس منافع خود تعریف میکنند بگونهای که در رویکردی کاملا سیاسی و غیر منطقی هرکشوری را که مغایر با اهداف آنها باشد و تسلیم زیاده خواهیشان نشود در لیست بدها قرار میدهند و همزمان به رغم تهدیدات هستهای و نظامی خویش برای امنیت جهانی و نیز سرکوبهای گستردهای در جوامع غربی صورت میگیرد نام خود را در لیست خوبها نوشته و با ژستهای حقوق بشری به دخالت در امور داخلی کشورها میپردازند.