ایران اسلامی همواره در منطقه سعی داشته است تا روابط دوستانه، نزدیک و مبتنی بر حسن همجواری بر اساس آموزههای اسلامی با کشورهای مسلمان داشته باشد و حتی با حامیان صدام در دوران دفاع مقدس، رابطه سیاسی داشت و با آنها قطع ارتباط نکرد و پس از پایان جنگ نیز به گسترش روابط پرداخت.
با این وجود، اما در مقاطعی، روابط برخی کشورهای اسلامی در منطقه با ایران کاهش یافت و یا قطع شد. عربستان سعودی یکی از آن کشورهایی است که روابط خود را با ایران کاهش داد که این امر بیش از 7 سال طول کشید.
در طول مدت افول ارتباط سیاسی میان دو کشور، هر دو علیه یکدیگر موضع گیری کردند و سخنان و مواضعی را مطرح کردند که تصور میشد، دیگر نمیتوان این چینی شکسته ارتباطات دو کشور را بند زد. اما در عالم سیاست چنین چیزی واقعیت ندارد و همه چیز به منافع ملی کشورها بستگی دارد به ویژه آن که اگر دو کشور مهم در جهان اسلام به نام ایران و عربستان نقش داشته باشند.
قدر مسلم اقدامات عربستان سعودی علیه ایران اسلامی از آنچه که ادعا میشود ایران علیه این کشور در منطقه انجام داده بسیار بیشتر و سنگینتر است اما با این وجود در این عرصه، عربستان سعودی شکست بازنده بزرگ این عرصه بوده است.
شکست در پروژه تشکیل دولت اسلامی به محوریت داعش در سوریه و عراق و شکست در جنگ یمن، مهمترین شکستهایی است که عربستان سعودی متحمل شده است.
ادامه قطع روابط میان دو کشور پس از این، به زیان هر دو، منطقه و جهان اسلام بود در حالی که صهیونیستها سعی داشتند تا روابط خود را با عربستان عادی کنند و سازش را به ریاض نیز تحمیل کنند.
برخی در داخل نسبت به روند از سر گیری روابط تهران و ریاض منتقد و معترضند و آن را به صلاح و منفعت نمیدانند و برخی هم از سرگیری روابط دو کشور را با وجود مواضع و سیاستهای قاطع و تندی که علیه عربستان گرفته شد و اقداماتی که ریاض علیه تهران انجام داد بر نمیتابند، اما ایران کشوری نیست که عربستان بتواند از روابط با آن چشم پوشی کند و ایضاً ایران.
عربستان سعودی به قدرت جمهوری اسلامی ایران در همه زمینهها به ویژه نظامی و دفاعی به خوبی پی برده است و میداند ادامه خصومت، میتواند تبعات سنگینتری را برای ریاض داشته باشد.
سفر وزیر خارجه ایران به عربستان و دیدار او با ولیعهد این کشور پس از 7 سال قطع ارتباط اتفاق مهم سیاسی بود که با سفر رئیس جمهور که با دعوت پادشاه عربستان سعودی قرار است صورت گیرد، نشان دهنده آن است که ریاض تا چه اندازه به روابط با تهران اهمیت میدهد.
در بحث از سرگیری روابط ایران و عربستان همین بس که اسرائیلیها بسیار از این اتفاق عصبانی هستند و آن را به زیان خود میدانند، صهیونیستها در پی برقراری ارتباط با عربستان بودند اما این اتفاق تاکنون نیفتاده است و بعید هم به نظر میرسد که برقرار شود. در داخل نیز مخالفان غیر منطقی از سر گیری روابط ایران و عربستان بیشتر تأمل و تعمق کنند و خصومت جناحی و شخصی را کنار بگذارند و به منافع ملی بیندیشند.
محمد صفری