برخی کشورها نظام سیاسی پارلمانی دارد برخی ریاستی، برخی هم هر دو، هر یک از آنها محاسن و معایبی دارد.
نظام سیاسی ایران اکنون هم ریاستی است هم پارلمانی، هر کدام از این قوا سعی دارد بیشتر خود را اثبات کند. پارلمان یا مجلس در اکثر کشورها وجود دارد، کارکرد آنها با هم متفاوت است. در انگلیس مجلس عوام و مجلس اعیان وجود دارد. مجلس عوام همان مجلسی است که دو حزب کارگر و محافظه کار در آن حضور دارند و نخست وزیر را حزبی اکثریت مجلس را داشته باشد تعیین می کند. نظام سیاسی انگلیس حزبی است، البته با محوریت خاندان سلطنتی که مجلس اعیان را ملکه یا پادشاه تعیین می کند.آمریکا نیز دو مجلس دارد، مجلس سنا و کنگره ایالات متحده، اما برای تعیین رئیس جمهور انتخبات برگزار می شود که البته نامزدها هم از سوی احزاب حاکم معرفی می شود.برای تشکیل نظام سیاسی پارلمانی که حزب محور است، در کشورهایی چون انگلیس، فرانسه، ایتالیا و دیگر کشورهای مشابه، راه طولانی طی شده و آزمون و خطاهای بسیاری پشت سر گذاشته شده است.
در ایران نیز تا پیش از این، نخست وزیر مسئول تشکیل کابینه بود، رئیس جمهور نخست وزیر را به مجلس معرفی میکرد، هم نخست وزیر و هم دیگر وزرای دولت باید از مجلس رأی اعتماد می گرفتند اما با تغییر قانون، نخست وزیر از نظام سیاسی کشور حذف و رئیس جمهور که منتخب مردم است، مأمور تشکیل دولت شد. اکنون که در آستانه برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند ماه سال جاری هستیم، بحث این مسئله داغ شده و همچون سال های گذشته مسائلی در باره نظام سیاسی کشور مطرح می شود. این که نظام سیاسی پارلمانی باشد یا ریاستی همواره از سوی صاحبنظران و مسئولان مطرح شده است. هر جامعهای با ویژگی های خود نوعی از نظام سیاسی را حاکم می کند و سالها با همان به اداره کشور میپردازد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال 1390 در سفر به استان کرمانشاه درباره نظام سیاسی کشور گفته بودند: در شرایط فعلی، نظام سیاسی کشور ریاستی است و رئیس جمهور با انتخاب مستقیم مردم برگزیده میشود که شیوه خوب و مؤثری است، اما اگر روزی در آینده احتمالا دور، احساس شود که نظام پارلمانی برای انتخاب مسئولان قوه مجریه بهتر است هیچ اشکالی در تغییر ساز و کار فعلی وجود ندارد. از زمان سخنان رهبری تاکنون 12 سال می گذرد و در طول این سال ها همچنان دولت و مجلس درگیر تغییراتی در برگزاری انتخابات هستند.
انتخابات مجلس در پیش است، این که انتظار داشته باشیم نظام سیاسی با تغییرات اساسی به یک وحدت رویه برسد و بهترین نوع از یک نظام سیاسی را حاکم کند، به این زودیها ممکن نیست. اما برای بررسی پیشنهاد 12 سال پیش رهبر معظم انقلاب که به نظر میرسد، مسئولان پیگیری خاصی انجام ندادهاند، می توان کارگروهی از نخبگان و کارشناسان تشکیل داد تا در این زمینه بهترین گزینه را انتخاب کنند تا تغییرات لازم صورت گیرد و یکبار برای همیشه یک نظام سیاسی مناسب و کارآمدتر شکل گیرد.