بى شك مهمترين ركن امروز رسانه با توجه به سرعت و تراكم خبرها، بيان شفاف در اولين روايتى است كه از يك حادثه، ماجرا يا رويداد منتشر مى شود و با توجه به اين كه افكار عمومى به عنوان شهروند خبرنگاران تمام وقت، بلافاصله و بى توجه به صحت و سقم آن با انتشار حداكثرى به آن روايت، ضريب چند برابر مى دهند، اين اصل را در فضاى رسانه برجسته كرده كه برنده كسى است كه راوى اولين خبر يا توليد محتوا باشد.
متاسفانه در كشور ما به دلايل مختلف از جمله نبود مرجع خبرى يا سخنگوى واحد در بحران ها يا چالش ها، نداشتن رسانه تخصصى بحران، وجود برخى ملاحظات و مصلحت ها، عدم دسترسى سريع اصحاب رسانه به وقايع و بسيارى بهانه هاى ديگر، نتوانستيم در بزنگاه ها، روايت اول ماجرا يا حادثه را بيان كنيم و اين امر، باعث مى شود كه هر كس از ظن خود نسبت به يك رويداد، تحليل يا نظرى را ارائه داده و منتشر كند يا اين كه ديگر رسانه ها، افكار خود را پيرامون آن واقعه، طورى كه خود مى پسندند به افكار عمومى تحميل كنند و نتيجه بى اعتمادى مردم نسبت به حقايق مى شود.
واقعه تلخ بندر شهيد رجايى يكى از همين دست ماجراهاست كه عليرغم گذشت چند روز از اين اتفاق، هنوز دليل اصلى اين حادثه از سوى هيچ منبع رسمى و موثقى بيان نشده و همين ضعف باعث شده كه ده ها نظريه در خصوص علت اصلى اين ضايعه بيان شود و در چنين مواردى، حتى اگر به صورت مستند هم علت اصلى فاجعه منتشر شود باز هم عده زيادى آن را نمى پذيرند.
ماهيت رسانه، انتقال سريع، دقيق و بدون برداشت از يك رويداد است به کونه اى كه مخاطبان بپذيرند و به خبر منتشره اعتماد كنند و در اين ميان، فضايى براى عرض اندام ديگر حاشيه ها باقى نماند.
بهتر اين بود كه وزارت كشور با يك بررسى چندجانبه و از طرق مختلف نسبت به شناسايى علل حادثه بندرعباس مبادرت مى ورزيد و بلافاصله از طريق يك نشست خبرى با رسانه هاى رسمى، تكليف اذهان عمومى را مشخص مى كرد.
آيا علت اصلى، برخورد موشک، پهپهاد يا چيزى شبيه به آن بوده است؟
آيا سهل انگارى فردى يا غفلت پرسنلى باعث اين حادثه شده؟
آيا نوسانات برق و يا حوادثى مشابه علت اصلى بروز اين فاجعه بوده است؟
يا اين كه اعلام شود كه بوى يك خرابکارى داخلى يا خارجى به مشام مى رسد و سپس ديگر ابعاد حادثه به صورت ميدانى، مستند و با شفافيت به مردم اطلاع رسانى شود.
در نهايت بايد بپذيريم كه در چند حادثه اخير و تنها به دليل عدم توان در بيان روايت اول، نتوانستيم بر موج افكار عمومى سوار شويم و نتيجه همين چالش ها، شايعات، اخبار ضد و نقيض و گاه غير منصفانه اى است كه خيلى ها به خصوص، در بستر فضاى مجازى به خورد جامعه مى دهند و روح و روان ملت را مى آزارند در حالى كه دست اصحاب واقعى رسانه براى بيان حقيقت همچنان خالى است.
هوشنگ نوبخت
