عرصه سیاست خارجی کشور طی هفته‌های اخیر با زنجیره‌ای از تحولات همراه بوده است که در چارچوب دیپلماسی فعال و عملگرا قابل تعریف است. حضور امیرعبداللهیان وزیر امور جارجه در اجلاس بغداد ۲ با حضور مقامات ارشد منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با محوریت بررسی مسائل عراق و تحولات منطقه که دیدار با بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در آن صورت گرفت، حضور هیات‌های دیپلماتیک از جمله هیات‌های روسی در تهران، سفر دوره‌ای وزیر امور جارجه به لبنان، سوریه و ترکیه با محوریت بررسی تحولات امنیتی، اقتصادی و سیاسی منطقه که بیانگر نقش تاثیرگذار ایران در حل بحران‌های منطقه است، استمرار صادرات نفت به میزان مورد نظر ایران به رغم تحرکات و مانع سازی‌های غرب، ایستادگی دستگاه دیپلماسی در برابر فشارهای غرب در حفظ استقلال قضایی کشور که اعدام اکبری جاسوس انگلیسی‌ها نمودی از آن بوده است و… در این چارچوب قابل توجه است.
در همین حال در تحولی بزرگ که برگرفته از اقدامات دستگاه دیپلماسی در عرصه منطقه‌ای و جهانی است کنگره بین‌المللی بانوان تأثیرگذار جمعه با حضور ۳۰۰ مهمان خارجی از بانوان تأثیرگذار از کشورهای چین، استرالیا، سریلانکا، تایلند، پاکستان، کامرون، صربستان، ارمنستان، سوئد، بلغارستان، آفریقای جنوبی، سوریه، لبنان و روسیه عمدتا در مقامات سطح بالا در محل سالن اجلاس سران برگزار شد. در حاشیه این کنگره ۱۰ سند و تفاهم نامه دوجانبه میان دستگاه‌های مختلف با همکاری کشورهای دیگر امضا می‌شود. در همین حال نمایشگاه دستاوردهای زنان موثر ایرانی با مشارکت دهها بانوی کارآفرین و فعال در عرصه های مختلف ذیل نخستین کنگره بین المللی بانوان تاثیر گذار برپا شد که با استقبال میهمانان همراه گردید. جالب توجه آنکه کشورهای غربی و رسانه‌های فارسی زبان بیگانه که مدعی حمایت از حقوق زنان هستند از پرداختن به این کنگره خودداری و با سوانسور خبری به دنبال پنهان سازی ابعاد این اجلاس و اقبال دیگر کشور از ابتکار عمل ایران در برگزاری این کنفرانس بوده اند.
مجموعه این اقدامات از سوی دستگاه دیپلماسی در حالی صورت گرفته است که همزمان در فضای رسانه‌ای تحولات قابل توجه دیگری نیز مشاهده می‌شود. آمریکایی‌ها با ادعای فرصت شناس نبودن تیم هسته‌ای ایران یا همان دستگاه دیپلماسی کشور از محور نبودن مذاکرات می‌گویند. کره جنوبی در اقدامی که برگرفته از اربابان آمریکایی آن است در امارات رویکردی تفرقه افکنانه و غیر منطقی اتخاذ و تهران را دشمن ابوظبی معرفی می‌کند. برخی مقامات عراقی از جمله نخست وزیر همزمان با برگزاری رقابت‌های فوتبال کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از نام جعلی در باب خلیج فارس استفاده کردند.
پارلمان اروپا نیز در اقدامی نسجندیده که بسیاری از اعضا آن را احساسی، غیر الزام آور، بدون الزامات حقوقی عنوان کرده‌اند سپاه پاسداران به عنوان ارگان رسمی نظامی کشور را در لیست گروه‌های تروریستی قرار داده اند. این رفتارها در حوزه دیپلماسی در قالب مثبت و منفی در حالی روی داده است که فضای رسانه‌ای در خارج از مرزها تلاش بسیار دارند تا با اهمیت زدایی و کم رنگ سازی کارکردها و دستاوردهای دستگاه دیپلماسی کشور و برجسته سازی مسائل منفی پیش آمده در عرصه منطقه‌ای و جهانی، فضایی روانی را علیه ساختار سیاست خارجی و بویژه تیم هسته‌ای کشور ایجاد نمایند. وجود کاستی‌ها و ضعف‌ها در عرصه دیپلماسی کشور امری مورد توجه است اما آنچه این روزها مشاهده می‌شود چینش پازلی از فضای روانی و رسانه‌ای علیه دستگاه دیپلماسی کشور است که هدف نهایی آن نیز تسلیم سازی آن در برابر فشارهای غرب برای تن دادن به زیاده خواهی‌های آنهاست.
دستگاه دیپلماسی تا به امروز توانسته است ضمن احیای روابط بویژه در حوزه اقتصادی با کشورهای منطقه‌ای، جایگاهی جدید برای کشور در معادلات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای رقم زند که حفظ خطوط قرمز در مذاکرات لغو تحریم ها نمودی از آن است. این روزها غرب با توهم افزایش مشکلات داخلی ایران سعی دارد تا عرصه منطقه‌ای و جهانی را نیز عرصه ناکامی دیپلماسی ایران نمایش دهد تا در نهایت با ایجاد فضای تحقیر و دلسرد سازی، ایران را به دادن امتیازات بدون گرفتن امتیاز واردار سازند. در این شرایط توجه به دستاوردها و کارکردهای دستگاه دیپلماسی در عرصه منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در عین حال رفع کاستی‌ها و نقاط ضعف مولفه‌ای مهم در برابر طراحی‌های آنانی است که تضعیف دستگاه دیپلماسی را مولفه‌ای برای رسیدن به اهداف خود در داخل و خارج ایران می‌دانند.
نویسنده: قاسم غفوری
