دهه ۶۰ و قبل از آن، کسانی که در محور شهرکرد به اصفهان تردد می‌کردند، گردنه رخ را یکی از نقاط حادثه‌خیز می‌دانستند چرا که رانندگان مینی‌بوس‌هایی که این مسیر عبور می‌کردند در روزهای برفی با مشکل جدی حمل و نقل مواجه می‌شدند.
برخی از مسافران این مینی‌بوس‌ها که تعاونی آنها خیابان خواجه نصیر شهرکرد بود، برای پیگیری امور درمانی خود راهی اصفهان می‌شدند اما آنقدر گردنه رخ سخت‌گذر بود که گاهی در زمستان‌ها، قید رفتن به پیش پزشک در استان اصفهان را می‌زدند.
اما ۲ دهه بعد در سال ۸۷ تونل اول و در سال ۹۲ تونل دوم گردنه رخ به بهره‌برداری رسید تا برای همیشه نقطه حادثه‌خیز گردنه رخ را به بایگانی رانندگانی و مسافرانی بسپارد که برای عبور از آن سختی می‌کشیدند.
چهارمحال و بختیاری یک استان کوهستانی است و برخی از محورها دارای نقاط حادثه‌خیز جاده‌ای است به همین دلیل چاره‌ای ندارد تا بخش عمده‌ای از اعتبارات سالانه ملی و استانی خود را صرف بهبود، بهسازی، رفع نقاط حادثه‌خیز، تعریض جاده و جاده‌کشی کند.
در حال حاضر چهارمحال و بختیاری دارای ۳۰۸ کیلومتر بزرگراه، ۷۳۲ کیلومتر راه اصلی، ۲۹۱ راه فرعی و ۲ هزار و ۳۷۲ کیلومتر راه روستایی است.
اهمیت جاده در چهارمحال و بختیاری چیست؟
سال‌ها بود که برخی به شوخی و طنز می‌گفتند که چهارمحال و بختیاری در بن بست جاده‌ای قرار دارد و تردد ترانزیتی در این استان وجود ندارد، اما حالا این مساله برعکس شده است و یکی دو محور این استان بار ترافیکی ترانزیتی بالایی دارد.
اکنون با توسعه بخشی از جاده‌های چهارمحال و بختیاری، برخی از مناطق این استان به عنوان محور ترانزیت کالا از فلات مرکزی به جنوب کشور قلمداد شده است، هر چند هنوز زیرساخت ها برای این عنوان نیازمند حمایت جدی است.
اهمیت جاده برای چهارمحال و بختیاری به دلیل اینکه وجود جاده‌های استاندارد باعث توسعه استان در آینده می‌شود بر کسی پوشیده نیست از این‌رو استاندار چهارمحال و بختیاری به صورت سرزده از تعدادی از طرح‌های راهسازی استان بازدید دارد.
استاندار چهارمحال و بختیاری می‌گوید: با اختصاص بخش قابل توجهی از اعتبارات سفر رییس‌جمهور، اجرای طرح‌های عمرانی از جمله پروژه‌های راهسازی این استان از سرعت بیشتری برخوردار شده است.
غلامعلی حیدری افزود: در سال گذشته چهار هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار به استان اختصاص یافت که اکنون با مساعد شدن شرایط جوی جذب این اعتبارات می‌تواند تحول بزرگی در استان شکل دهد.
از جمله طرح‌های مهم که مردم بر توسعه زیرساختی آن تاکید دارند، جاده شهرکرد – شلمزار است که به گفته معاون مهندسی و ساخت اداره‌کل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری از ۲۶ کیلومتر محور چهارخطه شهرکرد به شلمزار ۱۸کیلومتر آن آماده افتتاح است.
حمید ربیعی افزود: قسمت‌هایی از محور که معارض نداشته است سریع‌تر اجرا شده و بزودی افتتاح می‌شود اما هشت کیلومتر باقی مانده که عملیات اجرای آن با کندی روبرو شده است به سبب معارضات محلی است.
معاون مهندسی و ساخت اداره‌کل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری به بازدید استاندار از سه راهی هفشجان نیز اشاره کرد و گفت: پل بتنی این محور که مهمترین قسمت آن است اجرا شده است و باید ۵.۵ کیلومتر محور جاده‌های دسترسی به این پل نیز ایجاد شود که تاکنون ۷۰ درصد خاکریزی آن انجام شده است.
نماینده مردم شهرستان بروجن در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: تکمیل و بهره‌برداری از راه‌آهن یکی از اولویت چهارمحال و بختیاری در حوزه پروژه‌های مرتبط با راه و حمل و نقل است.
حجت‌الاسلام امیرقلی جعفری تاکید کرد: چهارمحال و بختیاری از معدود استان‌های کشور است که هنوز به شبکه ریلی ایران وصل نشده است.
وی وصل شدن چهارمحال و بختیاری به شبکه ریلی کشور را عامل ایجاد ظرفیت بالا برای توسعه اقتصادی استان و ساکنان آن دانست و افزود: اُمید است براساس قول مشاوران، کارفرما و دست‌اندرکاران مرتبط با طرح راه‌آهن، بتوانیم سال آینده شاهد اتصال راه‌آهن باشیم، هر چند ادامه راه‌آهن به سمت بندر امام و جنوب کشور ضروری است.
جعفری تصریح کرد: در سه سال اخیر بعد از آب، بیشترین اعتبارات به حوزه راه‌آهن استان داده شده است و در این مدت برای راه‌اندازی قطار برقی تهران به اصفهان به چهارمحال و بختیاری به خوزستان پیگیری شد.
وی با اشاره به تردد شبانه‌روزی ۳۵ هزار دستگاه انواع خودرو در جاده بروجن به لردگان به خوزستان یادآور شد: تکمیل نهایی و بهره‌برداری از این جاده جزو دغدغه‌های اصلی نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی است.
نماینده مردم شهرستان بروجن در مجلس شورای اسلامی با اشاره به انجام جاده بروجن به مبارکه در حوزه شهرستان بروجن از سمت این شهرستان اظهار داشت: قطعه نخست چهارخطه گندمان به بلداجی امسال تکمیل و بهره‌برداری و به جاده شهرکرد به ناغان متصل می‌شود.
نماینده مردم شهرستان‌های شهرکرد، بن و سامان در مجلس شورای اسلامی نیز می‌گوید: در دولت سیزدهم توزیع عادلانه ثروت در دستور کار قرار گرفته است و علاوه‌بر آن در مجلس با تصویب قوانینی اختصاص اعتبارات از محل اعتبارات ملی برای کمک به رشد و توسعه استان‌های کمتربرخوردار پیش‌بینی شده است.
احمد راستینه افزود: در تدوین برنامه هفتم توسعه که بزودی در دستور کار مجلس قرار دارد توسعه پایدار با ارتقای شاخص‌های راه و جاده مورد تاکید است و بی‌شک استان نیز این ظرفیت بی‌بهره نخواهد بود.
وی تصریح کرد: اتصال کریدور شمال به جنوب با بهره‌برداری از طرح راه‌آهن استان و توسعه محورهای ارتباطی بین استانی و بین شهرستانی از مهمترین مطالباتی است که باید در تدوین برنامه هفتم توسعه مورد تاکید قرار گیرد.
اجرای ۴۲ طرح حوزه راهداری
طرح‌های جاده‌سازی در بخش روستایی و شهری مورد تاکید دولت سیزدهم است و در چهارمحال و بختیاری یکی از مهمترین رویدادهای عمرانی در بخش جاده‌ای است.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری گفت: در قالب اعتبارات سفر رییس‌جمهور به استان ۴۲ طرح در حوزه راهداری تعریف شده که این طرح‌ها با توزیع شهرستانی اعتبارات با قوت در دست احداث است.
روح‌الله غلامی افزود: در سفر خرداد سال گذشته رییس‌جمهور و اعضای هیات دولت به استان، ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار به حوزه راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان اختصاص یافت و علاوه‌بر آن ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیز از محل طرح توسعه شهرستان کوهرنگ به این اداره‌کل اختصاص یافته است.
وی ادامه داد: در مجموع از محل اعتبارات سفر، محرومیت‌زدایی شهرستان کوهرنگ و اعتبارات سالانه، ۴۲۴ میلیارد تومان برای سال ۱۴۰۱ درنظر گرفته شد که از این میزان تاکنون ۳۸۲ میلیارد تومان تخصیص یافته و ۲۰۰ میلیارد تومان آن جذب شده است.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: در مجموع راهداری استان۱۰۳ طرح در استان دارد که با روی کار آمدن دولت سیزدهم تمامی این طرح‌ها فعال و استان به یک کارگاه سازندگی تبدیل شده است.
دولت سیزدهم و اعتبارت ویژه برای جاده‌های چهارمحال و بختیاری
بدون شک جاده‌سازی نیازمند اعتبارات است از این دولت سیزدهم برای رفع این مشکل اعتبارات ویژه‌ای به بخش حمل و نقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری اختصاص داده است.
استاندار چهارمحال و بختیاری از اختصاص یک هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار تهاتر نفت به این استان خبر داد و گفت: این اعتبار برای اجرای طرح‌های راهسازی از جمله لردگان به ایذه و شلمزار و به کارون ۴ در حال تزریق است.
غلامعلی حیدری افزود: با ورود قرارگاه خاتم برای اجرای طرح‌های عمرانی مهم استان از جمله محور ارتباطی بروجن به لردگان به ایذه ۸۰۰ میلیارد تومان اعتبار از محل تهاتر نفت و ۳۰۰ میلیارد تومان برای اجرای محور ارتباطی شهرکرد به شلمزار به کارون ۴ اختصاص یافته است.
وی ادامه داد: همچنین از محل ماده ۵۶ اعتباری افزون بر ۸۰۰ میلیارد تومان به جاده بروجن به لردگان به ایذه، شهرکرد به شلمزار و فرخشهر به دزک به شلمزار تخصیص یافته است.
استاندار چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه بخش قابل توجهی از اعتبارات سفر رییس‌جمهور نیز به حوزه راههای استان تلق گرفته است، اظهار داشت: با جذب این اعتبارات تحول بزرگی در حوزه زیرساختی استان شکل می‌گیرد.
حیدری با اشاره به اینکه یکی از الزامات توسعه در هر منطقه ایجاد زیرساخت است، تصریح کرد: اگر بخواهیم استان توسعه‌یافته‌ای داشته باشیم باید بتوانیم زیرساخت‌های مناسبی در حوزه زمینی، ریلی و هوایی در استان ایجاد کنیم.
از اعتبارات سفر رییس جمهور در بخش راه چه خبر؟
از سفر رییس‌جمهور به چهارمحال و بختیاری در خردادماه پارسال، یک سال گذشته است و برای این سفر بخش راهسازی اعتبارات ویژه ای اختصاص داده شد.
مدیرکل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری، تعهد دولت در حوزه راهسازی استان مطابق با مصوبات سفر رییس جمهور در سال نخست را یک‌هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: از این میزان یک‌هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان معادل ۷۰ درصد این اعتبار جذب و محقق شده است.
حسینعلی مقصودی افزود: از ۱۲ هزار میلیارد تومان مصوبات سفر رییس‌جمهور به استان در خرداد سال گذشته سه هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان معادل ۴۰ درصد آن مربوط به حوزه راهسازی استان است که مقرر شد در سال نخست یک‌هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان آن محقق شود.
وی با اشاره به فعال بودن ۱۳ طرح راهسازی در استان با تامین اعتبار از ردیف ملی، تصریح کرد: در حال حاضر تمامی راههای شریانی استان به صورت چهارخطه در دست احداث است که از جمله آن می‌توان به شهرکرد به بروجن به لردگان، لردگان به ایذه، شهرکرد به شلمزار به ناغان به ایذه، اردل به دوپلان، بن به داران، سامان به تیران و بازفت به مسجد سلیمان اشاره کرد.
مدیرکل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: در سال گذشته مجوز ماده ۲۳ چهار طرح راهسازی استان از جمله سامان به قراقوش، چلگرد به باباحیدر، ورودی و کمربندی اردل و سورشجان به سودجان صادر و به این طرح ها از ردیف ملی اعتبار اختصاص یافته است.
مقصودی با بیان اینکه از محور ارتباطی شهرکرد به شلمزار ۱۸ کیلومتر تا پایان خرداد بهره‌برداری می شود، افزود: مابقی محور نیز تا پایان شهریور تکمیل و افتتاح می شود.
وی یادآور شد: تلاش می‌شود در نیمه نخست امسال ۳۰ کیلومتر راه در استان بهره‌برداری شود.
بهسازی جاده‌های روستایی نیز سرعت گرفته است
جاده‌های چهارمحال و بختیاری کوتاه‌ترین مسیر ارتباطی بین استان‌های فلات مرکزی کشور به بنادر جنوب‌غرب و جنوبی ایران است به همین دلیل حتی توسعه راههای روستایی نیز برای استان اهمیت اقتصادی دارد.
معاون فنی و راههای روستایی اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری گفت: در حالی که تعهد استان برای احداث راه روستایی در سال گذشته ۲۰ کیلومتر بود اما با تلاش جهادی این میزان تعهد به طول ۵۰ کیلومتر محقق شد.
سید مهدی مرتضوی‌زاده افزود: در سال گذشته در مجموع ۳۷ قرارداد با اعتبار ۱۴۰ میلیارد تومان برای در خصوص راههای روستایی استان بسته شد.
وی ادامه داد: تعهد استان برای روکش آسفالت راههای روستایی و فرعی در سال گذشته ۳۰ کیلومتر بود در حالی که ۴۱ کیلومتر محقق شد و ۱۱ کیلومتر بیشتر از تعهد استان روکش آسفالت اجرا شد.
معاون فنی و راههای روستایی اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای چهارمحال و بختیاری از افزایش بیش از ۲ برابری تعهد استان برای احداث راههای روستایی طی سال گذشته خبر داد و گفت: بسیاری از این راههای روستایی در مناطق سخت‌گذر و کوهستانی استان اجرا شده است.
مرتضوی‌زاده خاطرنشان کرد: برای تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌های در دست اجرای استان در حوزه راههای روستایی به ۴۳۰ میلیارد تومان اعتبار دیگر نیاز است.
پنج نقطه حادثه خیز دیگر رفع می‌شود
اجرای طرح تونل زره باعث می شود که با بهره‌برداری از این طرح بیش از پنج نقطه حادثه‌خیز حذف و مسیر شلمزار به ناغان به طول ۲۵ کیلومتر کوتاه‌تر خواهد شد.
تونل زره در مسیر شلمزار به ناغان و بخشی از محور شریانی شهرکرد به بازفت به خوزستان قرار دارد که با بهره‌برداری از آن از بار ترافیکی محور بروجن به لردگان کاسته می‌شود.
مدیرکل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری از پیشرفت ۴۰ درصدی عملیات اجرایی تونل زره خبر داد و گفت:در صورت تامین اعتبار مناسب، می‌توان این طرح به همراه جاده‌های دسترسی آن را تا ۲ سال تکمیل و آماده بهره‌برداری کرد.
حسینعلی مقصودی با اشاره به اینکه عملیات اجرایی تونل زره از سال ۱۳۸۵ آغاز شد، اظهار داشت: تا سال ۹۸ این طرح استانی بود و اعتبارات بسیار ناچیزی به آن اختصاص داده می‌شد، اما از سال ۹۸ به بعد با قرار گرفتن در ردیف طرح‌های ملی از پیشرفت قابل توجهی برخوردار شده است.
وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۰ عملیات حفاری تونل به پایان رسید اما پیمانکار تونل ۳۳ میلیارد تومان مطالبات دارد که تاکنون پرداخت نشده است، همچنین پیمانکار احداث مسیرهای طرفین نیز با وجود اینکه هشت میلیارد تومان مطالبه دارد اما در حال حاضر مشغول فعالیت است.
مدیرکل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: در مجموع این طرح دارای ۴۱ میلیارد تومان مطالبه است و باتوجه به اینکه تامین اعتبار تونل زره از محل ماده ۵۶ و سرمایه‌گذاری بانکی پیش‌بینی شده بود، در مصوبات سفر رییس‌جمهور اعتباری برای این پروژه در نظر گرفته نشد اما پیگیری اعتبار از محل ماده ۵۶ قانون بودجه در حال انجام است و به محض تخصیص اعتبار، تکمیل اجرای پوشش بتنی تونل نیز فعال می‌شود.
مقصودی با بیان اینکه تکمیل احداث تونل زره و راههای طرفین نیازمند ۷۰۰میلیارد تومان اعتبار است، افزود: در صورت پرداخت مطالبات پیمانکاران و تامین اعتبار پروژه، پیش‌بینی می شود طی ۲ سال تکمیل و آماده بهره‌برداری شود.
وی طول تونل‌های در دست احداث استان را ۱۲ کیلومتر اعلام کرد و گفت: تونل‌های چری، زره، فارسان-دشتک، گورمیزه و هونی از جمله تونل‌های در دست اجرا در استان است.
جاده ترانزیتی بروجن به لردگان
یکی از پرتردد ترین محورهای چهارمحال و بختیاری، محور بروجن به لردگان است که به عنوان یک محور حمل و نقل کالا و ترانزیت این روزها مطرح شده است.
فرماندار بروجن با اشاره به ترانزیتی بودن محور این شهرستان گفت: ۱۵ هزار میلیارد ریال برای تکمیل جاده شهرکرد به بروجن به لردگان به ایذه اختصاص داده شد.
فتاح کرمی تاکید کرد: از این مبلغ هشت هزار میلیارد ریال از محل اعتبارات تهاتُر نفت، سه هزار میلیارد ریال از محل اعتبارات سفر رییس‌جمهور به چهارمحال و بختیاری، سه هزار میلیارد ریال از محل اعتبارات ماده ۵۶ و یک‌هزار میلیارد ریال از محل اعتبارات سال ۱۴۰۱ اختصاص پیدا کرده است.
وی افزود: تکمیل و بهره‌برداری کامل جاده شهرکرد به بروجن به لردگان به ایذه نقش مستقیم در کاهش تصادفات جاده‌ای، ارتقای امنیت راه‌ها، صرفه‌جویی در مصرف سوخت و بهبود وضعیت این جاده به‌عنوان یکی از محورهای شریانی کشور در مسیر ارتباطی استان‌های فلات مرکزی ایران به بنادر جنوب‌غرب و جنوب کشور با تردد ۴۰ هزار دستگاه انواع خودرو در شبانه‌روز دارد.
کرمی تصریح کرد: تقویت علائم راهنمایی و رانندگی، ارتقای مجتمع‌های بین‌راهی و نصب نیوجرسی بین باندهای جادهها از مهمترین راهکارهای کاهش تصافات جاده‌ای به‌شمار می‌رود که این مهم در جاده شهرکرد به بروجن به لردگان به ایذه به‌ویژه در قسمت گردنه گوشنگلی شهرستان بروجن مورد توجه قرار گرفته است.
وی یادآور شد: برای تکمیل و بهره‌برداری کامل جاده شهرکرد به بروجن به لردگان به ایذه مشکلات اجتماعی برای سامان‌دهی ورودی و خروجی شهرهای سفیددشت و فرادنبه شهرستان بروجن رفع شده است و تا تابستان سال‌جاری تکمیل و بهره‌برداری می‌شود.
فرماندار بروجن اظهار داشت: جاده شهرکرد به بروجن به لردگان به ایذه یکی از کارکردی‌ترین و کاربُردی‌ترین محورهای ارتباطی کشور و چهارمحال و بختیاری است.
وی گفت: آنتن‌دهی تلفن همراه در بخشی از جاده شهرکرد به بروجن به لردگان به ایذه رفع شده است و هم‌اکنون مشکلی در این رابطه وجود ندارد.
چهارمحال و بختیاری دارای ۱۱ شهرستان با جمعیتی بیش از یک میلیون نفر است و جاده های این استان به خوزستان، اصفهان، لرستان و کهکیلویه و بویراحمد ختم می‌شوند./ایرنا
