گردشگری در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از دولت ها قرار گرفته است و به سبب داشتن مختصات خاص و پتانسیل های لازم در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ورزشی از محبوبیت خاصی برخوردار است.
اهداف گردشگری بسیار متنوعاند و به نوع سفر و نیازهای فردی گردشگران بستگی دارد.
اما در مجموع از مهمترین اهداف گردشگری می توان به استراحت و رهایی از فشارهای روزمره زندگی، کشف فرهنگها و مکانهای جدید، لذتبردن از جاذبههای طبیعی یا تاریخی، شرکت در رویدادها و جشنوارههای فرهنگی، کشاورزی، مذهبی، خرید و تفریح، آموزش و یادگیری، و حتی اهداف درمانی یا ورزشی اشاره کرد. به طور کلی، گردشگری تلاشی ارزشمند برای کسب تجارب جدید و خلاقانه، غنیسازی زندگی فردی و افزایش آگاهی از جهان پیرامون همراه با سرگرمی و لذت است.
در حقیقت تفریح و سرگرمی نقشی اساسی و بنیادین در صنعت گردشگری ایفا میکند، بهگونهای که بسیاری از سفرها با هدف تجربه فعالیتهای تفریحی و گذراندن اوقات خوش در مکانهای جدید برنامهریزی میشوند. این عنصر کلیدی از گردشگری، نهتنها رضایت و لذت گردشگران را تضمین میکند، بلکه به عنوان عاملی مهم در انتخاب مقصد توسط گردشگران نیز مطرح است.
هر چند گردشگرانی داریم که با اهداف خاص علمی به نقاط مختلف کشور سفر می کنند و در شرایط آب و هوایی گوناگون به دنبال اهداف و ماجراجویی های تخصصی خود هستند، اما سایر گردشگران همواره رفاه ، سرگرمی و تفریح در سفر را از ضروریات می دانند و اگر سفر به اصطلاح به آنها خوش نگذرد، قطعاً مقصد سفر خود را در سال های بعد تغییر خواهند داد.
وجود جاذبههای سرگرمکننده در اطراف مکان های اقامتی مانند شهربازیها، پارکهای آبی، جشنوارههای فرهنگی، موسیقی زنده، ورزشهای هیجانانگیز، اجرای بازی های سنتی، بازارچه های سنتی و صنایع دستی، انجام فعالیت های کشاورزی و دامپروری نظیر چیدن میوه، دوشیدن حیوانات، گرفتن کره از ماست، جدا کردن عسل از موم، پخت غذاهای محلی، اقامت در چادرهای سنتی ( نظیر سیاه چادر یا آلاچیق)، پوشیدن لباس های سنتی، اسب یا شتر سواری و … میتواند به شدت بر میزان رضایت گردشگران داخلی و خارجی و در نهایت جذب و ماندگاری آنها اثر بگذارد.
از سوی دیگر، تفریح و سرگرمی فرصتی فراهم میآورد تا گردشگران با فرهنگ، آداب و رسوم محلی نقاط مختلف کشور بیشتر آشنا شوند و تجربهای عمیقتر و ماندگارتر از سفر همراه با لذت و لحظات شاد داشته باشند.
با این حال بعد از استقبال و حمایت دولت از واحد های بومگردی ، ما شاهد افزایش بی رویه این واحد ها در روستاها، ییلاقات و حتی شهرها تنها با هدف جذب گردشگران مقیم هستیم و مقوله تفریح و سرگرمی در این واحد ها کمتر مورد استقبال قرار گرفته است.
در چنین شرایطی حتی اگر بکر ترین و جذاب ترین مناظر طبیعی پیش روی گردشگران باشد و بهترین غذا ها نیز برایشان طبخ و سرو شود، مدت زمان اقامت آنها کوتاه خواهد بود، چرا که عنصر کلیدی تفریح و سرگرمی نادیده گرفته شده و حوصله گردشگر از یکنواختی سر می رود.
امید است برنامه ریزان و طراحان سیاست های گردشگری نوین، علاوه بر فراهم ساخت بستر اقامت که قطعاً یکی از عناصر مهم سفر است، به کلید واژه های تفریح، سرگرمی و غنی سازی اوقات فراغت گردشگران توجه ویژه داشته باشند.
بدون شک فراهم ساخت بستر سرگرمی های سنتی و گسترش فعالیتهای تفریحی در مناطق روستایی و ییلاقی ، با رعایت اصول زیست محیطی و عدم بر هم خوردن بافت فرهنگی روستاها، به توسعه اقتصادی مناطق گردشگری، ایجاد اشتغال و افزایش درآمدهای محلی کمک میکند. برنامهریزی و سرمایهگذاری در حوزه گردشگری با رویکرد تفریح و سرگرمی، یکی از راهبردهای کلیدی در پایداری و رونق صنعت گردشگری محسوب میشود و قطعاً در جذب و ماندگاری گردشگر تاثیر بسزایی خواهد داشت.
علی اکبر مسعودی
فعال حوزه گردشگری