اگر منافع ملی و تمامیت ارضی ایران در میان باشد، حتی طرف مقابل از دوستان راهبردی باشد، غیرقابل اغماض و غیرقابل قبول است.
منافع ملی برای جمهوری اسلامی ایران خط قرمز است، مرزهای کشور خط قرمز است، امنیت خط قرمز است و اگر هر یک از این خطوط قرمز از سوی دولت یا رژیم و حاکمیتی به خطر بیفتد، جمهوری اسلامی ایران کوتاه نخواهد آمد و منافع ملی خود را فدای دوستی و روابط راهبردی نخواهد کرد.
روسیه، کشوری است که روابط نزدیکی با ایران اسلامی دارد، منافع مشترک در تحولات منطقهای و جهانی ایجاب کرد تا دو کشور هر چه بیشتر به هم نزدیک شوند و این روابط به هر دو طرف سود رسانده است.
اما این روابط تا کجا میتواند افزایش یابد؟ آیا میتوان به دلیل روابط عمیقف منافع خود را فدای آن کنیم؟!
روسیه شاید تصور میکند که ایران به او احتیاج دارد، شاید تصور میکند که این احتیاج باید باعث شود در برخی مسائل ایران باید کوتاه بیاید.
مسئله کریدور یا گذرگاه زنگزور که جمهوری آذربایجان ادعای مالکیت این گذرگاه را دارد در واقع مرزی بین ایران و ارمنستان است. استان سیونیک تنها منطقهای از ارمنستان است که با آذربایجان ایران ارتباط دارد و این ارتباط ایران را به اروپا متصل میکند.
حال آذربایجان سعی دارد با حمایت روسیه و ترکیه این بخش را به کشور خود الحاق کند و در اختیار بگیرد. ایران صراحتاً و قاطعانه با این سیاست باکو مخالفت کرده و آن را اعلام کرده است.
رهبر معظم انقلاب در دیدارهایی که سران ارمنستان و آذربایجان با ایشان داشتهاند بر این نکته تأکید کردهاند. ایران اسلامی همانگونه که خواهان تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان است تمامیت ارضی ارمنستان را نیز میخواهد.
اما به نظر می رسد حسن نیت ایران در همسایگی با جمهوری آذربایجان باعث شده تا آنها با وجودی که بارها اقداماتی علیه ایران از خاک خود داشتند، ادعاها و خواستههایی را مطرح کنند که باعث ایجاد تنش در منطقه شود.
آنگونه که بر میآید، ادعای سرزمینی از سوی جمهوری آذربایجان به سیاستهای اشغالگرانه روسیه و ترکیه بیارتباط نیست.
ترکیه از جمله کشورهایی است که هم در عراق، هم در سوریه و حتی در ارمنستان نیز ادعای سرزمینی دارد و بخشهایی از خاک عراق و سوریه را اشغال کرده است.
روسیه نیز در جنگ با گرجستان بخشیهایی این کشور به نام اوستیای جنوبی را به خود الحاق کرد و در جنگ با اوکراین نیز چنین کرده است.
زنگزور مرز میان ایران و ارمنستان است، تنها نقطهای که دو کشور با هم مرز مشترک دارند.
جمهوری آذربایجان تلاش دارد تا با ایجاد یک کریدور در مرز ایران و ارمنستان عملاً به تغییر جغرافیای منطقه به سود خود دست یابد.
باکو برای آن که بتواند به این هدف دست یابد چند کشور را با خود همراه کرده است، روسیه و ترکیه همراه آن شدهاند.
اما ایران رسماً اعلام کرده که با این طرح مخالف است و اجازه نخواهد داد که کریدور زنگزور شکل بگیرد.حتی اگر ارمنستان موافق باشد. گرچه ارمنستان نیز با این برنامه جمهوری آذربایجان مخالف است.
حق قانونی و بین المللی ایران و ارمنستان است تا با تصمیم جمهوری آذربایجان مخالفت کند. زنگزور خط قرمز ایران است.
بهتر است که روسیه و ترکیه در این ماجرا دخالت نکنند چرا که آنها حقی در این میان ندارند، دخالتهای این دو کشور باعث تشدید تنشها در منطقه خواهد شد.
اکنون نه دوران پادشاهان قاجار است نه دوره پهلوی که به راحتی خاک وطن به بیگانه داده شود. اگر ادعایی باید مطرح شود این حق ایران است چرا که در یک قرارداد ظالمانه و زورگویانه بخشهای زیادی از خاک ایران در زمان روسیه تزاری و قاجار به روسیه داده شد.قراردادی که مدت زمان داشت. پهلوی نیز آرارات را به ترکیه هبه کرد و بحرین را نیز واگذار کرد.
اکنون نه زمان قاجار است نه زمان پهلوی که برخی بخواهند تصمیمی بگیرند که نقض تمامیت ارضی ایران باشد.
محمد صفری